Şimdi ki yazımızda değineceğimiz konulardan biri olan karbonhidratlar bitkiler tarafından sentezlenen temel besin öğelerinden biridir. Sebze ve meyvelerle tamamen bunlardan üretilmiş gıdalar daima karbonhidrat içerir. Bunlar; gliktoz, fruktoz ve sakkanoz olmak üzere üç grupta incelenir. Bugün ki konularımızdan biri olan şeker tayini konusuna değinmek istiyoruz. Peki şeker tayini nedir, idrarda şeker tayini nasıl anlaşılır, idrarda şeker tayini hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.
Şeker Tayini Nedir?
Karbonhidratlar, bitkiler tarafından sentezlenen temel besin ögelerinden biridir. Sebze ve meyveler ile bunlardan üretilmiş gıdalar daima karbonhidrat içerir. Bunlar; başlıca glikoz, fruktoz ve sakkaroz olmak üzere üç tip karbonhidrat içerir. Bu karbonhidratlardan glukoz, galaktoz ve fruktoz monosakkarit; sakkaroz, laktoz ve maltoz ise disakkarittir. Bu modülde şeker tayin yöntemleri anlatılacaktır. Şeker tayini, genellikle tüm sebze ve meyveler ile bunlardan üretilmiş çeşitli gıdalara uygulanır. Birer karbonhidrat olan lif, selüloz ve nişasta tayin yöntemleri ise farklı modüllerde verilmektedir.
Gıdalarda Şeker Tayinleri Nasıl Yapılır?
1) Gıdaların bileşiminde bulunan toplam şeker ve invert şeker miktarını tespit etmek
2) Prosese (üretimin işlemlerine) yön vermek
3) İçeriklerinde sahip oldukları enerji miktarını bulabilmek
4) Standarda uygun olup olmadığını saptamak
Şeker tayininde genel olarak üç yöntem kullanılır
- Volumetrik yöntem
- Gravimetrik yöntem
- Enstürümantal yöntemlerdir.
İdrarda Şeker Tayini Nasıl Anlaşılır?
Bunun için 24 saatlik idrarın bir şişede toplanması gerekir. Sabah kalkınca tuvalete gidilir ve ilk idrar oraya boşaltılır ondan sonra bütün günki idrar temiz 1 şişede toplanır ertesi sabaha kadar ve bu 2. günkü sabahı idrarıda bu şişede toplanır böylece 24 saatlik idrar toplanmış olur. Bazı hallerde idrar 3 kısımda toplanır :
- Öğleye kadarki idrar 1 şişede.
- Öğle üzerinden yatana kadarki idrar 1 şişede.
- Gece ve sabah kalkıncaki idrar 1 şişede.
îdrar şişeleri ağzı kapalı buz dolabında veya serin bir yerde tutulmalı. Sadece gündüz idrarı almak hatalı olur zira bazı kimselerde gündüz idrarında pek şeker çıkmaz. Bu 3 ayrı şişedeki idrarlar labtr ratuvarda ayrı ayrı tahlil edilir ve laboratuvar raporunda hangi tae-todla tayin yapılmışsa not halinde verilir. Bir şeker hastası eczanelerde satılan çeşitli ilaçlı kağıt veya haplarla zaman zaman evinde şekerinin artmış olup olmadığım kendisi muayene edebilir.
2) İdrarda Şeker Görülmüştür:
İdrarda şeker görülmüştür ama idrarda çeşitli yapıdaki şekerler görülebilir yenilen meyve tadil şeyler süt vesaireye göre idrardaki şekerin cinsi değişik olur. Zira gıdalarla alman çeşitli şekerler normalden fazla alınırlarsa bir kısmı idrarla dışarı çıkar gider. O meyvenin yenmesi azaltılınca veya kesilince idrarda şekerde görülmez olur.
Un un mamulleri (ekmek makarna) pirinç bulgur bakliyat tadil meyveler çay şekeri ve bununla yapılan tadlılar tüm bunlarda çeşitli yapıda şekerler bulunur bunlar hazımdan sonra kan şekeri haline geçerek karaciğerde depo edilirler. Laboratuvar tahlillerinde idrarda GLÜKOZ aranmalıdır. Diğer şekerlerin idrarda görülmesi arızıdır gelip geçer asıl önemli olan GLÜKOZ şekeridir ve şeker hastalığında üzerinde durulacak şeker budur.
îdrarda diğer şekerlerin görülmesi geçicidir bunlar:
- Bu nevi şekere havi yiyeceklerin fazla yenmesi örneğin:
- Fazla bira içildiğinde idrarda Maltoz şekeri x Bol meyve yenilince idrarda Früktoz şekeri
- Bol soğan yenilince idrarda Pentozan şekeri
- Bebeklerde aadiren Galaktoz adlı süt şekeri çıkabilir.
- Hamile kadınların 2/3 ünde hamilelik süresinde idrarlarında Süt Şekeri (Galaktoz) çıkabilir fakat bu geçicidir. Hamilelerde şeker araması yapılırken buna dikkat etmelidir.
- Ayni şekilde Sarılık veya Siroz olan kişilerde süt ve meyve yeyin. ce idrarlarımda
- Galaktoz ve Früktoz şekeri çıkar. Süt ve meyve yenmesi kesilince bu şekrlerde kaybolur.
- Keza barsak rahatsızlığı çekenlerde de süt içince idrarlarında süt şekeri çıkar.
- Bazı çocuklarda yaradılıştan süt şekeri ve meyve şekerlerine kargı hassasiyet vardır idrarlarında bu şekerler çıkabilir. Bunlara süt veya meyve verilmezse idrarlarundaki şeker kaybolur.
Performans/Proje Ödevleri;
- Ozon Tabakasının İncelmesine Neden Olan Maddeler Nelerdir, Ozon Tabakasının Azalmasının Ekolojik Dengeye Etkileri Nelerdir?
- Suni Yağmur Nedir, Suni Yağmur Nasıl Oluşur, Suni Yağmur Oluşturmadaki Kimyasal Reaksiyonlar Nelerdir?
- Ham Petrolün Ayrıştırılma Yolları ve İncelenmesi, Ham Petrol Nedir?
- Asit Yağmuru Nedir, Asit Yağmurlarının Toprak Kimyasına Olan Etkisi Nedir?
- İnsan Vücudunda Bulunan Tampon Çözeltiler, Tampon Çözeltiler Nelerdir?
- Şarj Edilebilir Piller Nelerdir?
- İndikatör Nedir, İndikatör Çeşitleri Nelerdir?
- Aspirin Laboratuvarda Nasıl Yapılır, Aspirin Nedir?
- İdrarda Şeker Tayini Nasıl Anlaşılır, Şeker Tayini Nedir?
