ROMA RAKAMLARI
Roma Rakamları, Romen Rakamları
Romalılar tarihte birçok yeniliğe imza atan ve bu yenilikleri de farklı medeniyetlere en iyi şekilde aktaran medeniyetlerden bir tanesidir. Roma rakamları ilk zamanlar çok fazla tercih edilmese de ilerleyen zamanlarda insanların ilgisini çekmeyi başarmıştır. Karışık gibi görünen ancak ezber ve mantık yöntemi ilerleyen bu rakamlar günümüzde de bir sembol haline gelmeyi başarmıştır. Romalıların Matematik alanında çok fazla büyük başarıları bulunmuyor ancak roma rakamları günümüze kadar gelerek rüştünü ispatlamıştır. Farklı semboller ile gösterilen her rakam zaman zaman harfler ile de karşımıza çıkıyor ve tarihte bu rakamların mucitleri Romalılar oldukları için Roma rakamları ya da Romen rakamları olarak bilinmektedir. Roma rakamları nerede kullanılır sorusu aslında mantıksız bir soru olacak çünkü bu rakamlar Romalıların hesaplamalarında ve günlük hayatlarında kullandıkları rakamlardır ve günümüzde de daha çok profesyonel kurumlar bu rakamları kullanıyor. Daha görsel ve daha ilgi çekici oldukları için dikkat çekmeleri çok daha kolay olan roma rakamları eğitim sistemimizde yer alıyor.
Bazı kaynaklar roma rakamları için basit yorumunu yapıyor çünkü uzmanlara göre Roma rakamları bir elin parmakları ile sembolize ediliyor ve bunu bulmak da çok zor değil gibi görünüyor. İlk 5 rakama dikkat edildiğinde gerçekten bir elin parmaklarından esinlenilmiş olabileceği insanın aklına geliyor ancak ilerleyen sayılarda bunu görmek mümkün değil. Roma rakamlarının nasıl çıktığı tam olarak bilinemiyor fakat günümüzde hala kullanılıyor olması ve sembol niteliği taşıması önemli bir husustur.
Roma rakamlarının çok fazla kullanılması diğer medeniyetleri ister istemez rahatsız ediyordu ancak yeni bir sistem gelene kadar bu rakamların kullanılması gerekiyordu. Roma rakamları hızlı bir şekilde yayıldı ve bir süre sonra Roma rakamlarının devri kapandı. Hala kullanılsa bile evrensel bir dil olarak ortaya konulamaz ve bu da Orta Çağ ile birlikte roma rakamları efsanesinin sona erdiğini gösteriyor. Orta Çağ ile birlikte Roma rakamlarının kullanımı azaldı ancak yaygınlığı devam etti. O dönemde tüccarlar daha çok toplama çıkarma işlemlerine ihtiyaç duyuyordu ve roma rakamları bu anlamda kullanım bakımından çok daha kolay geliyordu ve tüccarlar bu anlamda roma rakamlarını kullanmaya devam ettiler. Basit işlemlerde roma rakamlarının kullanımı oldukça basittir ancak Matematik ilmini gelişmesi ile birlikte Romen rakamları da tüm popülerliğini kaybetti.
Romalılar bazı harfleri de rakam olarak kullanmışlardır ve alfabeyi de bu tabloya dahil etmişlerdir. Sitemizde yer alan rakamları inceleyerek roma rakamları hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Tüccarların vazgeçmediği bu rakamlar basit işlemler için hala kullanılmaya devam ediliyor ve az önce de bahsettiğim gibi Türk eğitim sisteminde de roma rakamları öğretiliyor. Tarihe duyulan saygı ve verilen emeğe duyulan saygı hiçbir zaman azalmadı, yalnızca bizim eğitim sistemimizde değil dünya ülkelerinin eğitim sistemlerinde de Roma rakamları yer alıyor. Romalılar tarafından bulunan bu rakamlar sayesinde birçok medeniyet ticaret anlamında kolay bir hesaba kavuştu. Tüccarlar çok yüksek matematik işlemleri ile uğraşmıyorlardı bu yüzden farklı bir sisteme geçiş onlarını canını sıkmıştır. Roma rakamları yalnızca tüccarlar tarafından değil denizciler tarafından da kullanılıyordu. Yine küçük hesaplar yapan ve bu anlamda daha kolay rakamları tercih eden denizciler Roma rakamlarını çok iyi bilen meslek grupları arasında yer alıyordu. Roma rakamlarını daha yakından incelemek ve bilgi sahibi olmak için sizlere sunulan tabloyu inceleyebilirsiniz. Bu tabloda rakamların tamamı yer almaktadır ve sizler de ne kadar kolay olduğunu fark edebilirsiniz.
Basit semboller ile belirlenen bu rakamlar sayesinde işlem yapmak çok daha kolay bir hale gelmiştir. Büyük rakamlarda sıkıntı yaşamamak için de belli başlı detayları bizlere aktaran Romalılar, daha çok tüccarlar için hizmet etmişlerdir. O dönemde ticaret çok fazla yapılıyordu ve hesaplama işlemleri eski rakamlar ile ya da eski usüller ile çok daha zor oluyordu.Roma Rakamları ile birlikte alış veriş ve hesaplama işlemleri daha kolay bir hal almıştır. 0 rakamının olmaması ve roma rakamları ile 4 işlem yapılamaması bu rakamların açığı olarak bilinir ancak o döneme göre bu tarz devrim niteliğinde bir ilim bulmak da çok kolay değildir.
Roma Rakamları Nasıl Yazılır?
Bunu tablodan da inceleyebilirsiniz ancak yeni başlangıç yapacaklar için en basit yöntem olan parmak sayma yöntemini tavsiye edebiliriz. Bu yöntem yeni başlayanlar için sunulan en kolay yöntemdir ve parmaklarınızı kullanarak Roma rakamlarını yazabilirsiniz. 5 rakamı V ile sembolize edilmiştir bunu ezberlemeniz gerekiyor ve diğer rakamlar parmaklarımızı sembolize edecek şekilde kullanılmıştır.
I=1
V=5
X=10
L=50
C=100
D=500
M=1000 V=5000 X=10000
L=50000
C=100000
D=500000
M=1000000
Dikkat ederseniz rakamlar aynı ancak burada sizlere bir ayrıntıdan bahsetmek istiyorum, Romalılar rakamları büyütmek istediklerinde harflerin üzerine çizgi çekerek sayı değerini arttırıyordu, ben bu çizgiyi belirtemedim ancak örnekle açıklamak istedim. V harfinin üzerine bir çizgi çekerseniz rakamın değeri 1000 kat artar. Romalılar farklı yöntemler ile daha kolay bir hesaplama yapabilmek adına rakamların sayısını arttırmamıştır ve üzerlerine çizgi çekere kolaylık sağlamışlardır. Roma rakamlarının küçük sayılarda kullanımı çok kolaydır zaten sayılar büyüse de 4 işlem yapamazsınız. Küçük sayılarda toplama ve çıkarma işlemleri mümkündür ve roma rakamlarının asıl ortaya çıkma nedeni de budur. Tüccarlar basit toplama işlemleri ile alış veriş yapıyor ve bu sayede hesaplama işlemleri çok daha kısa sürüyordu. Detayları ile birlikte öğrenildiğinde roma rakamlarının kullanımı oldukça kolaydır.
Roma Rakamları Nerelerde KullanılıR
Tarihin arka odalarına göz attığımızda görüyoruz ki insanlar o dönemlerde boş durmamış ve insanoğluna fayda sağlayabilmek için farklı çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalardan bir tanesi de efsanevi medeniyetlerden Romalıların kullandığı matematik sistemidir. Tam anlamıyla matematik sistemi diyemeyiz ancak matematik içerisine soktukları devrim niteliğindeki rakamlar ile özellikle tüccarların işini kolaylaştırmışlardır. Roma rakamları dönem içerisinde çok sık kullanılan ve basit hesaplar için tercih edilen rakamlardır. Tüccarlar büyük alış verişler yapmadıkları için halk ile olan hesaplamada Roma rakamlarını kullanıyorlardı ancak zaman geçtikçe bu rakamların yerine daha kullanışlı evrensel rakamlar geldi ve roma rakamlarının devri kapandı.
Roma rakamları günümüzde ancak sembol olarak kullanılıyor ve büyük şirketlerin afişlerinde ya da tanıtım yazılarında karşımıza çıkıyor. Roma rakamları dünya üzerinde farklı ülkelerde öğrencilere aktarılıyor ancak evrensel rakamların yerini almıyor. Reklam şirketlerinin çok fazla kullandığı roma rakamları sembol olarak çok şık bir görsel olarak karşımıza çıkıyor. Romen rakamları matematik hesaplamalarında kullanılmıyor ancak eğitim sistemimizde matematik ilminde yer alan rakamlar adı altında öğrencilere sunuluyor. Romalıların çok fazla kullandığı ve Orta Çağ’a kadar inanılmaz bir şekilde yaydıkları bu rakamlar Orta Çağ ile birlikte tüm popüleritesini yitirmiştir. Roma rakamlarının kullanıldığı yerler yok değil ancak az önce de belirttiğim gibi daha sembolik oldukları için tercih edilmektedirler. Roma rakamlarının günümüzde kullanıldığı alanları sıralayacak olursak aşağıdaki gibi bir liste çıkıyor karşımıza:
-Yüzyıl,
-Hükümdar, padişah, imparator adları,
-Tarihlerde yer alan ay kısmında,
-Dergilerin cilt sayılarında,
-Kitap numaralandırması ve sayfalandırılmasında
-Farklı maddelerin sıralama işlemlerinde.
Roma rakamları semboliktir ve görsel olarak daha hoş bir görüntüye sahiptir bu yüzden kullanım alanları da bu yönde ilerliyor.
 RAKAMLARI YAZILIŞI,KULLANIMI VE TARİHİ HAKKINDA BİLGİLER){kind=link}