Anasayfa » KİM KİMDİR » El Hazini Kimdir?

El Hazini Kimdir?

El Hazini kimdir,El Hazini nereli,El Hazini eşi kim ,El Hazini Biyografisi,El Hazini oynadığı filmler,El Hazini hangi dini benimser, El Hazini hakkında kısa bilgiler, El Hazini yaşı kaç,El Hazini ne zaman doğdu,El Hazini boyu kaç, El Hazini göz rengi nedir,El Hazini, El Hazini hakkında merak edilenler, El Hazini çocuğu var mı,El Hazini hakkında notlar,El Hazini hakkında kısa notlar, El Hazini hakkında bilinmesi gerekenler

Bugün sizlere,El Hazini hakkında kısa ve detaylı biyografisini hazırladık.

Bizans asıllı bir köle olan ve kölesi olduğu kişinin Merv Sarayı’nda hazinedar olmasından ötürü “Hazini” adıyla anılan ünlü astronom, mekanikçi ve ilmi alet yapıcısı ElHazini, Ebü’l-Hüseyin’in sağladığı imkânlarla, devrinde mümkün olabilen en iyi eğitimi gördü.

El Hazini Eserleri

El Hazini Kimdir?

Hazinî’nin asıl adı, Abdurrahman el-Mansur olup, XI. yüzyıl sonları ile XII. yüzyılın baş­larında Horasan’da yaşamıştır. Kendisinden söz eden kaynaklardan ve bizzat kendi eserlerinden öğ­rendiğimize göre Hazini, aslen Yunanlı bir köle ol­duğu halde sonradan İslâm dinini seçerek büyük Sel­çuklu Sultanı Alparslan’ın torunlarından Muizüddin ile yakınlık kurdu. Çevresindeki bilginlerden yarar­lanarak kendisini özellikle fizik, kimya, astronomi, matematik ve felsefe konularında yetiştirdi.

Hazinî’nin bilime yaptığı en büyük katkı, fiziğin önemli kollarından biri olan ölçü-tartı teorilerine ge­tirdiği boyuttur. Ona göre doğru bir denge, ancak ge­ometrik ispatlar üzerine kurulur ve fizikî sebepler yö­nünden iki görüş noktasına indirgenebilir: Bunlardan birincisi, büyük kütlelerin ağırlıklarının bilgisini ve­ren bilimlerin en önemli dalını meydana getiren ağır­lık merkezlerinin belli ortak bir noktadan uzaklık fark­larına göre değiştiklerini veren görüş (kantarın ya­pılışı gibi). İkincisi ise, ağır kütlelerin ağırlıkları, öl­çülen kütlenin bulunduğu sıvı yoğunluğunun sıklık ve seyrekliğine göre değiştiklerini veren görüş (has­sas terazinin yapılışı gibi).

Hazinî’nin bilime yaptığı önemli katkılardan bir ikincisi ise, yer çekimi konusundaki görüşleridir. Will Durant’ın “The Age of Faith” adlı eserinde de belir­tildiği gibi Hazinî, yer çekiminin her cismi yer küre­nin merkezine doğru çeken bir güç oluşuyla ilgili bir teori ileri sürmüştür ki bu, kendisinden yaklaşık 500 yıl sonra gelen Newton (1642-1727) tarafından ka­nıtlanmıştır. Yine onun yaptığı deneyler sonucunda ileri sürdüğü, dünyanın merkezine doğru yaklaştık­ça suyun daha fazla yoğunluğa sahip olduğu fikri de kendisinden yüzyıl sonra gelen Roger Bacon (1214-1294) tarafından genişletildi.

Hazinî, kimyasal maddelerin yoğunluk ve özgül ağırlıklarını ölçmek amacıyla icat ettiği hassas tera­zilerle kimya bilimine de önemli katkılarda bulundu. Öyle ki, Hazinî’nin icadı olan bu hassas teraziler, gü­nümüzde kimya laboratuvarlarında kullanılan mo­dern hidrostatik terazi ve piknometrelerin ilk örnek­leridir. Hazinî’nin icat ettiği ve “Mizanü’l-Hikme” adı­nı verdiği bu hassas terazilerin ne derecede doğru çalıştığını göstermek için, Hazinî’nin bazı element­ler için verdiği yoğunluk ağırlıkları ve bu günün kim­yacılarının verdiği ölçüleri aşağıda veriyoruz ki bu ölçüler birbirlerinden pek de farklı değildir.

 

El Hazini’nin Doğum Yılı ve Ölüm Yılı Ne Zaman?

Astronomi ve Matematik bilgini El Hazini yunan kökenli olup sonra islamiyeti kabul etmiştir. El Hazini 1077 yılında dünyaya gelmiştir. El Hazini müslüman olduktan sonra Selçuk Bey’in torunu ile bir yakınlık kurarak, ilim irfan öğrenimlerine devam etmiştir. Hazini 1157 yılında hayatını kaybetmiştir.

 

El Hazini’nin Eserleri

1.Mizanü’l-Hikme (Hikmet terazisi): Kaynaklar­da önemli bir kısmının N.Khanikoff tarafından yayım­landığı belirtilen bu eser, 1122 yılında tamamlanmış­tır. Eserde Hazinî’nin fizik, kimya ve teraziler ile il­gili çalışmaları yer almaktadır.

2.Zîc-i Sancarî (Yıldız Kataloğu): Muizüddin ebu Sancar adına 1116 yılında kaleme alınan bu eser, bir astronomi kitabı olup, yıldızlar ve gezegenlerle ilgili bilgilerin yanı sıra Selçuklu ülkesinin enlem ve boylamları gibi konularda önemli bilgiler içer­mektedir.

3.Risâle fi’l-Âlât (Âlet Bilgisi Kitapçığı): Bu eser ilk defa Aydın Sayılı tarafından bulunmuştur. Sayılı’nın verdiği bilgilere göre eser, rasat (gözlem) âlet­leri üzerine kaleme alınmış ve ele alınan âletler her­hangi bir rasathane (gözlemevi) veya rasat işlemi göz önünde tutularak seçilmemiştir. Eser, astronomik ve geodezik veya portatif ve çakılı âletler arasında bir ayırım gözetilmeden yazılmıştır.

Yorum yapın