İşitme Sistemindeki Uyum..
Konumuz Açısından Kulağımızda Bulunan İşitme Sisteminde Dikkat Etmemiz Gereken İki Önemli Nokta Vardır. Duyma İşleminin Gerçekleşmesi İçin İlk Önce Havadaki Ses Dalgalarının “Toplanması” Ve Daha Sonra Da Bu Ses Dalgalarının Sinirsel Uyarılara Dönüştürülerek Beyne İletilmesi Oldukça Önemlidir.
Dolayısıyla Havadaki Ses Dalgalarını Toplayan Kulak Kepçesi İle İç Kulağa Gelen Titreşimlerin Beyne İletilmesini Sağlayan “Salyangoz” Arasındaki Uyum Duyma İşleminin Gerçekleşmesinde Çok Önemli Bir Yer Tutmaktadır.
En Önemlisi De, Duyu Sistemi Üzerinde Yapılan Araştırmalar Hem Kulak Kepçesinin Hem De “Salyangozun” Hassas Orana Göre Şekillendirilmiş Özel Yapılar Olduğunu Göstermiştir.
Kulak Havadaki Ses Dalgalarını Nasıl Toplar ?
Kulak Kepçesinin Dış Çeperini Çevreleyen Ve Konka Adı Verilen Sınırın, Kavisli Şekli Gerçekte Fibonacci Sayıları Doğrultusunda Ortaya Çıkan Eşit Açılı Sarmal Bir Eğri Meydana Getirmektedir Ve Hepimizin Bildiği Gibi Kulağımızın Bu Şekli Her İnsanda Aynıdır.
Peki Kulak Kepçesinde Görülen Bu Özel Geometrik Düzenin, Kulağın Havadaki Ses Dalgalarını “Toplama” Fonksiyonuyla İlişkisi Nedir?
Kulak Kepçesinde Görülen Eşit Açılı Sarmal Şeklin Kulağın Ses Dalgalarını Toplayabilmesi, Kulağın Olabilecek En Mükemmel Geometrik Düzenle Yaratılmış Olması Sayesinde Gerçekleşir. Buradaki Mükemmel Yapıyı Anlayabilmemiz İçin Kulak Çeperimizin Şeklini Hafifçe Değiştirmemiz Yeterli Olacaktır. Örneğin;
Kulaklarımızı Ellerimizle Ön Tarafa Doğru İtersek Gelen Sesin Frekansı Aynı Olmasına Rağmen Duyduğumuz Sesin Şiddeti Artacaktır.
Kulağımızı Ellerimizle Hafifçe Arkaya Doğru İttiğimiz’de İse Duyduğumuz Sesin Şiddeti Bu Kez Düşük Kalır Ve Duymakta Zorlanırız.
Çevreden Gelen Sesin Frekansında Hiçbir Değişiklik Olmamasına Rağmen, Kulağımızı Oynattığımız’da Duyma Oranının Artması Ya Da Azalması, Kulak Kepçesindeki Eşit Açılı Sarmal Eğrinin Şeklen Bozulmasından Kaynaklanan Bir Durumdur.
Kulağımızın Şekli İle Duyma Kapasitesi Arasında Doğrusal Bir İlişki Bulunduğundan, Kulak Kepçesine Geometrik Şeklini Veren Ve Fibonacci Dizisine Göre Oluşan Sarmal Eğrinin, İşitme’deki Denge İle Doğrudan Bir İlişkisi Olduğu Söylenebilir.
Duyma Anında Neler Oluyor ?
Duyma İşlemi İlk Olarak Havadaki Ses Dalgalarının Kulak Kepçesi Tarafından Toplanmasıyla Başlar.
Alınan Bu Ses Titreşimleri Kulak Zarına Çarpar, Kulak Zarı, Orta Kulakta Bulunan Kemikçikleri Titreştirir Ve Bu Sayede Ses Titreşimleri Mekanik Titreşime Dönüştürülmüş Olur.
Bu Mekanik Titreşimler De İç Kulakta Yer Alan Ve “Salyangoz” Adı Verilen Yapının İçindeki Sıvıyı Titreştirir. Sonuçta Bu Sıvı, Titreşimleri Sinirsel Uyarılara Dönüştürerek Beyne İletir Ve Bunlar Beyinde Ses Olarak Anlamlandırılır.
Salyangoz Adlı Organın Hassas Rolü
Duyma İşleminde Rol Oynayan Bir Diğer Organsa “Salyangoz” Olarak Da Adlandırılan Kokleadır. Kokleanın İçinde Oldukça Kompleks Bir Duyma Mekanizması Yer Alır.
İnsanın İç Kulağında Ses Titreşimlerini Sinirsel Uyarılara Dönüştürerek Beyne İletmekle Görevli Olan Bu Kemiksi Organ, 73 Derece 43 Dakikalık Sabit Açılı Sarmala Uygun İçi Sıvı Dolu Olan Özel Kanallara Sahiptir.
Kokleanın Sahip Olduğu Bu Özgün Anatomik Şeklin Kaynağı Altın Oran Olduğundan, Koklea’nın Sarmal Yapısı İle İşlevi Arasında Çok Yakın Bir İlişki Vardır. Bu Hassas Oranın “İşlev” İle “Anatomik Şekil” Arasında Daima Denge Oluşturması Şaşırtıcı Gerçeklerden Biridir.
Sesin Kaynağını Nasıl Tayin Edebiliyoruz ?
Bu Soru, 20. Yüzyılın İkinci Yarısındaki Bilimsel Çalışmalarla Yanıtını Buldu. D.w. Batteau, 1967 Yılında, Kulak Kepçesinin Ses Kaynağının Yerini Belirlemedeki Rolünü Gösterdi.
Bu Rol Şöyle Açıklandı: Kulak, Kepçesi Üzerindeki Anten Benzeri Alıcı Sistemiyle, Kendisine Ulaşan Sesi Yön Tayini Yaparak Dış Kulak Boyunca Zara Doğru Yollamaktaydı.( Batteau Dw 1967 The Role Of The Pinna İn Human Localization.proc R Soc Lond B Biol Sci. 1967 Aug 15;168(11):158-80)
