Troposferdan başlayarak 50 km yüksekliğe kadar uzanan stratosfer nedir, stratosferin özellikleri nelerdir, stratosfer hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.
Stratosfer Nedir?
Stratosfer, tropopozdan başlayarak 50 km. yüksekliğe kadar uzanır. İçerdiği ozon (O3) molekülleri Güneş’ten gelen morötesi ışınları soğurarak bu katmanın ısınmasına yol açar. Bu nedenle, tropopoz düzeyinde -50°C ile -60°C arasında olan sıcaklık stratosferin alt kesimlerinde her kilometrede 1°C , üst kesimlerinde ise her kilometrede 3oC kadar artarak stratosferin üst sınırı olan stratopozda 0°C düzeyine kadar yükselir.
Bu sıcaklık dağılımı, stratosferin hava akımlarının son derece az olduğu bir tabaka olarak korunmasını sağlar. Bu özellik, stratosfer düzeyinde oluşan kirliliğin kalıcı olabilmesi gibi bir sakınca da yaratabilmektedir. Yeryüzündeki yaşam için ölümcül etkilere sahip morötesi ışınları süzen ozon tabakası için zararlı bileşiklerin stratosfere ulaşmasını önlemek bu açıdan önem taşımaktadır.
Stratosferin Özellikleri Nelerdir?
Stratosferde nispeten bol miktarda bulunan alışılmadık bir oksijen molekülü türü olan ozon, Güneş’ten gelen ultraviyole radyasyondan enerji emdiği için bu tabakayı ısıtır. Stratosferde yukarı doğru hareket edildiğinde sıcaklıklar yükselir.
Bu, içinde yaşadığımız troposferdeki, yüksekliğin artmasıyla sıcaklıkların düştüğü davranışların tam tersidir. Bu sıcaklık katmanlaşması nedeniyle, stratosferde çok az konveksiyon ve karışım vardır, bu nedenle oradaki hava katmanları oldukça kararlıdır. Ticari jet uçakları, aşağıdaki troposferde yaygın olan türbülansı önlemek için alt stratosferde uçmaktadır.
Stratosfer çok kuru; oradaki hava çok az su buharı içerir. Bu nedenle, bu katmanda birkaç bulut bulunur. Neredeyse tüm bulutlar daha alçak, daha nemli troposferde meydana gelir. Kutupsal stratosferik bulutlar istisnadır.
Stratosferde Ne Bulunmaktadır?
Stratosferin sıcaklığı -55 °C ile -3 °C derece arasında değişir. Stratosferde yerçekimi azaldığı için cisimler gerçek ağırlıklarını kaybederler. Bu katmanın üst kısımlarında ozon gazları bulunur ve güneş ışınlarını çeken bu gazlar katmanın ısınmasına nedendir.
Performans/Proje Ödevleri;
Dünyanın Hareketlerinin Sonuçları Nelerdir, Dünya Hareketlerinin İnsan Yaşamına Etkisi Nedir?
Doğal Çevrenin Yanlış Kullanılmasının Sonuçları Nelerdir? Çevre Kirliliği Hakkında Bilgiler
Temiz Su Kaynakları Nelerdir, Suyun Verimli Kullanılmasının Önemi Nedir?
Heyelan Nedir, Heyelanın Zararları Nelerdir?
