Tanzimat Fermanı Nedir, Tanzimat Fermanı Özellikleri Nelerdir?

Şimdi ki yazımızda değineceğimiz konulardan biri olan Türk tarihinde batılılaşmanın ilk adımı olan tanzimat fermanı hakkında bilgi vereceğiz. Peki tanzimat fermanı nedir, tanzimat fermanı ne zaman ilan edildi, tanzimat fermanı özellikleri hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.

Tanzimat Fermanı Nedir?

Tanzimat fermanı, Türk tarihinde Batılılaşmanın ilk somut adımıdır. Tanzimat fermanı; askeri, hukuki, mülki alanlarda hayata geçirilen reformlarla Türk düşünce sisteminde köklü ve kalıcı değişimlere zemin hazırlamıştır.

Tanzimat fermanı, Sultan Abdülmecid döneminde, Sultanın izni ile Hariciye Nazırı Koca Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanmıştır. Hazırlanan bu ferman, 3 Kasım 1839’da yine Hariciye Nazırı Koca Mustafa Reşit Paşa tarafından okunmuştur. Gülhane parkında Tanzimat fermanının okunması sebebi ile ferman Gülhane-i Hattı-ı Şerifi, Gülhane Hattı Hümayunu olarak da anılmaktadır.

Tanzimat Fermanı Ne Zaman İlan Edildi?

Osmanlı Devleti’nde Hâriciye Nâzırı Mustafa Reşid Paşa’nın 3 Kasım 1839 tarihinde okuduğu “Gülhâne Hatt-ı Hümâyûnu” ile başladığı kabul edilen Tanzimat hareketi, görünen yüzüyle devlet işlerinde bozulan düzeni yeni baştan tesis etme amacındaydı. Ancak askerî, mülkî ve hukukî alanda hayata geçirilen reformlar, bir siyasî düzen değişikliğinden öteye geçmiş, Türk düşünce sisteminde de köklü bir değişmeye zemin hazırlamıştır

Tanzimat Fermanı Maddeleri Nelerdir?

1- Hiçbir kişi yargılanmadan cezalandırılmayacak, mahkemeler açık olacak ve herkes yasalar önünde eşit olacaktır.

2- Tüm halkın can, mal ve namus güvenliği sağlanacaktır.

3- Vergiler, herkesin gücüne göre alınacak, devlet tarafından belli yöntemlerle toplanacaktır.

4- Askerlik ocak şeklinden vatandaşlık haline getirilecek ve belli esaslara bağlanacaktır.

5- Müsadere usulü kalkacak, mülkiyet hakları tanınacaktır. Herkes malı ve mülkünün sahibi olacak, dilerse alıp-satabilecek ve evladına miras bırakabilecektir.

6- Rüşvet kesinlikle önlenecektir.

7- Vezirlerden ve ulemadan her kim olursa olsun şeri kanunlara aykırı hareketi sabit olan hiç kimse cezasız bırakılmayacaktır. Ayrıca bir ceza kanunu çıkarılacaktır.

Tanzimat Fermanı Özellikleri Nelerdir?

Tüm Osmanlı halkına yöneliktir.
Tanzimat Fermanı’nın bir diğer önemli özelliği ise yasaların gücünün her gücün üstünde kabul edilmiş olmasıdır.
Osmanlı Devleti’nde, ilk kez batılı anlamda hukuk kuralları uygulanmaya başlanmıştır.
Yönetim, hukuk, eğitim, askeri ve finansal alanda değişimler getirmiştir.
Osmanlı Devleti’nde anayasacılık fikrinin gelişmesini sağlamıştır.
Tanzimat fermanının diğer özelliklerine göz attığımızda, padişahın sınırsız olan yetkilerinin üzerinde bir karar-tavsiye mercisini kabul etmesidir.
Tanzimat fermanının en önemli ve tarihe yön veren özellikleri arasında müsadere sisteminin kaldırılması yer almaktadır. Bu ferman ile müsadere sistemi ortadan kaldırılarak, Osmanlı’da ilk olan özel mülkiyet sistemine geçilmiştir.
Askerliğin vatan hizmetine dönüştürülmesi de fermanın özelliklerindendir.
Tanzimat fermanı ile mülkiyet hakkı Osmanlı Devleti’nin güvencesi altına alındı.
Avrupa sistemine yakın hukuk maddeleri ve kuralları çıkarılarak Osmanlı Devleti’nin anayasanın üstünlüğü yolunda kritik adımlar atması sağlanmıştır.

Performans/Proje Ödevleri;