Anasayfa » EĞİTİM » Tortul Kayaçlar Nedir, Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

Tortul Kayaçlar Nedir, Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

Üç ana kayaç türünden biri olan tortul kayaçlar, yeryüzünün yüzeyinde en çok görülen kayaç türü olan tortul kayaçlar hakkında bilgi vereceğiz. Peki tortul kayaçlar nedir, tortul kayaçlar özellikleri nelerdir, tortul kayaçlar hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.

Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

Tortul Kayaçlar Nedir?

Tortul kayaçlar diğer bir adıyla sedimanter kayaçlar yeryüzünde çok görülen kayaçlardır. Bu kayaçların hammaddesini daha önceden gelişmiş kayaçlar meydana getirir. Yeryüzünün yaklaşık olarak %75’ini bu kayaçlardan oluşmaktadır. Yerkabuğunun ise %8 kadarını teşkil ederler. Bu tür kayaçlar genellikle tabakalı şekilde olup, içlerinde canlı kalıntıları (fosil) bulundururlar. Tortul kayaçların büyük bir kısmı dış etmen ve süreçler tarafından yeryüzünün aşındırılması ve meydana gelen çeşitli büyüklükteki unsurların taşınarak çukur sahalarda (göl, deniz ve okyanus tabanları gibi) biriktirilmesi sonucu oluşmuşlardır.

Bu olaya genel anlamda birikme veya tortullaşma (sedimentasyon) denir. Biriken unsurlar önceleri boşluklu gevşek bir yapıya sahiptir. Fakat zamanla sıkışıp sertleşir. Diajenez adı verilen bu olayda basınç ve çimentolaşma esas rolü oynar. Gerçekten, bir birikme sahasında, sonradan biriken unsurlar öncekiler üzerinde ağırlıkları vasıtasıyla basınç yaparlar. Bu basınç sonucu unsurlar, aralarındaki boşlukların küçülmesi ve büyük ölçüde ortadan kalkmasıyla sıkışır ve sertleşirler.

Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

• Yapıları kristalli taneli değildir

• İçlerinde fosil bulunabilir

• Tabakalı bir yapıdadırlar

• Asitten etkilenirler

Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

Tortul Kayaç Türleri Nelerdir?

1- KİMYASAL TORTUL TAŞLAR

Suda eriyebilen kaya tuzu, kalker, jips gibi kayaların önce suda erimesi daha sonra çökelmesiyle meydana gelen taşlardır.

• Traverten(kifikitaş), sarkıt dikit, tuz (kaya tuzu), kireç taşı(kalker), dolomit, değirmentaşı, çakmaktaşı, boynuztaşı gibi

2- FİZİKSEL TORTUL TAŞLAR

Akarsu rüzgar buzul ve dalgaların yeryüzündeki taşlardan kopardıkları parçaların çukur yerlerde birikmesi ve doğal bir çimento ile yapışması sonucu oluşur.

• Yapışık taşlar: breş, konglomera(Çakılkaya), kumtaşı(Gre)

• Kil soyu taşlar: kil, mil, lös, kayağantaşı, marn

• Dağınık taşlar: kumlar, çakıllar, tozlar, toprak

• İri çakıllardan oluşanlara çakıl taşı( konglomera)

• Kum tanelerinden oluşanlara kum taşı(Gre)

• Kil tanelerinden oluşanlara kil taşı(Şist)

• Fiziksel tortul taşlar içindeki taneler eğer köşeli ise Breş adı verilir.

3- ORGANİK TORTUL TAŞLAR

Canlıların(insan hayvan bitki) öldükten sonra kalıntılarının çökelerek birikmesi ve zamanla taşlaşması sonucu oluşur.

Tortul Kayaçların Özellikleri Nelerdir?

Performans/Proje Ödevleri;

Dünyanın Hareketlerinin Sonuçları Nelerdir, Dünya Hareketlerinin İnsan Yaşamına Etkisi Nedir?
Doğal Çevrenin Yanlış Kullanılmasının Sonuçları Nelerdir? Çevre Kirliliği Hakkında Bilgiler
Temiz Su Kaynakları Nelerdir, Suyun Verimli Kullanılmasının Önemi Nedir?
Heyelan Nedir, Heyelanın Zararları Nelerdir?

Yorum yapın