90’Lı Yıllarda Gerçekleşen Türkiye’ye Damgasını Vurmuş 11 Olay
Sovyetlerin Dağılması Ve Körfez Savaşı İle Başlayan 1990’Lı Yıllar Sadece Dünyada Değil Türkiye’de De Pek Çok Siyasi Ve Toplumsal Gelişmeyi Beraberinde Getirdi. 10 Yıla Suikastlar, Koalisyonlar, Muhtıralar, Uluslararası Krizler Sığdırmayı Başaran Türkiye Siyasetine Gelin Bir Göz Atalım.
1) Kardak Kayalıkları
90’Lar, Yunanistan Ve Türkiye İlişkilerinin Oldukça Gergin Olduğu Bir Dönemdi. Kıbrıs Harekatı Etkilerinin Devam Ettiği Bu Dönemde Ege Denizi’nde Bir Türk Gemisinin Kardak Kayalıklarında Karaya Oturması Yeni Bir Kriz Doğurdu. İki Ülkenin De Kayalıklarda Hak İddia Etmesi Ve Kendi Kurtarma Ekiplerini Göndermek İstemesi, Uluslararası Bir Tartışma Yarattı. Yunanistan’ın Bir Gece Operasyonuyla Adaya Bayrak Dikmesi Ve Devamında Tansu Çiller’in ‘O Bayrak İner, O Asker Gider’ Sözleri İse Savaş Davullarının Çalınmasına Sebep Oldu.
2) 17 Ağustos Depremi
99 Yılında Gölcük’de Yaşanan 7.5 Şiddetindeki Deprem, Yaklaşık 20 Bin Vatandaşımızın Hayatını Kaybetmesiyle Sonuçlandı. Türkiye’nin Yaşadığı Bu Büyük Acı Beraberinde Pek Çok Acı Gerçeği De Ortaya Çıkardı. Kaçak Kentleşmenin, Maliyeti Düşürmek Adına Yapılan İnşaat Hilelerinin, Pek Çok Yolsuzluğun Ortaya Çıkmasıyla Açılan Davaların Bazıları Hâlen Devam Etmektedir.
3) Susurluk Kazası
96 Yılında Bursa Balıkesir Yolunda, Susurluk’da Gerçekleşen Bir Trafik Kazası Döneme Damgasını Vurdu. Diğer Trafik Kazalarından Farkı Arabada Bulunanların Kimliklerinden Kaynaklıydı. Devlet Ve Mafya Bağlantılarını Ortaya Çıkan Bu Kaza, Türkiye’de Yeni Bir Dönem Başlattı. Susurluk Kazasıyla Ortaya Çıkan Pek Çok Gerçek, Günümüzde Hala Daha Tartışılmaya Devam Ediliyor.
4) Sivas Katliamı
Pir Sultan Abdal Şenlikleri İçin Bir Araya Gelen Aydınların Kaldığı Madımak Oteli’nin Radikal İslamcılar Tarafından Yakılması İle Gerçekleşen Katliam, 90’Ların En Büyük Utançlarından Biridir. Çoğunluğu Alevi Olan 33 Yazar Ve Düşünür İle 2 Otel Çalışanın Ölümüyle Sonuçlanan Katliam Büyük Tepki Toplamıştır. Sivas Katliamı Sonrası Ülkede Alevi Vatandaşlara Karşı Uygulanan Baskılar Artmış, Katliam Sonrası Görülen Davada Neredeyse Kimse Ciddi Bir Ceza Almamıştır.
5) Suikastlar
90’Lı Yıllar Türkiye’de Terörün Tırmandığı, Devlet Ve Mafya İlişkisinin Belgelenmeye Başladığı Yıllardı. Bu Dönemde Pek Çok Gazeteci Ve Düşünürün Suikastlarına Tanıklık Ettik. Çetin Emeç, Bahriye Üçok, Turan Dursun, Uğur Mumcu, Eşref Bitlis, Metin Göktepe Ve Ahmet Taner Kışlalı Bu İsimlerden Sadece Bazıları. Kimisi Arabalarına Yerleştirilen Bombalarla, Kimisi Bombalı Paketlerle Öldürüldü. Öldürülme Şekilleri Aynı Değildi Belki Ama Ortak Yanları Vardı, Hepsi Çok Şey Biliyordu Ve Hiçbirinin Katili Bulunamadı.
6) Merve Kavakçı Krizi
Bu İsim, 90’Ların Siyasetine Bomba Gibi Düşmüştü. Ne Adı Unutuldu Ne De Başlattığı Başörtüsü Tartışması. 99 Yılında Fazilet Partisi’nden Milletvekili Olarak Seçilen Kavakçı, Mecliste Başörtüsüyle And İçmek İsteyince Meclis Salonundan Yuhlamalar Eşliğinde Çıkarıldı. 28 Şubat Sürecinin Yaşanacağı Dönemlerde Gerçekleşen Bu Olay, Toplumda Kutuplaşmaya Varan Tartışmaları Da Başlatmış Oldu. Olayların Devamında, Kavakçı Abd Vatandaşı Olduğunu Bildirmediği İçin Milletvekilliği Ünvanı Elinden Alındı.
7) 28 Şubat Süreci
Türkiye Siyasi Tarihinin En Büyük Dönüm Noktalarından Biri 90’Ların Sonunda Gerçekleşti. Ordunun Dolaylı Bir Şekilde Yönetime El Koyması Olarak Görülebilecek Bu Süreç, Ülkede Artan İlticai Hareketlere Dur Demek İçin Gerçekleştirildi. Süreç Boyunca Pek Çok Yasak Devreye Girerken, Binlerce Kamu Personeli İşten Atılmış, Başörtülü Öğrenciler Okullardan Atılmıştır. Türkiye Tarihinde Bir Utanç Olarak Görülen Bu Dönem, Erbakan’nın İstifasına Sebep Olmuştur. Dönemin Önemli İsimlerinden Biri De Fettullah Gülen Olmuştur. 28 Şubat Sürecinde Askere Verdiği Desteği Açıkça İfade Eden Gülen, Daha Sonra Kaset Skandalıyla Tekrar Gündeme Gelecektir.
8) Fettullah Gülen Kaset Skandalı
Fettullah Gülen’in Abd’ye Taşınmasıyla Sonuçlanan Kaset Skandalı 90’Ların Sonunda Gündeme Bomba Gibi Düşmüştü. Atv Tarafından Yayınlanan Kayıtlarda Gülen Özetle Devletin Bürokratik Kadrolar Aracılığıyla Ele Geçirilmesi Gerektiğini İfade Ediyor Ve Bununla İlgili Eylem Planları Açıklıyordu. Ordu Ve Devlet Kademeleri İçinde Yayılmacı Bir Politika İzlenmesi Gerektiğini Ve Benzer İdeolojik Çizgideki Partilerle Ortak Çalışılmasını Söylüyordu. O Dönem Gülen’in Bu Açıklamaları Büyük Yankı Uyandırdı Ve Gülen Ülkeden Ayrıldı.
9) Körfez Savaşı
90 Yılında Irak’ın Kuveyt’i İşgaliyle Başlayan Süreç, Uzun Yıllar Boyunca Dünya Siyasetine Şekil Verecek Yeni Gelişmelerin Sadece Başlangıcıydı. İşgalin Ardından Amerika, İngiltere Gibi Ülkelerin Oluşturduğu Bir Koalisyon Gücü Irak’a Askeri Müdahale Düzenleyerek Körfez Savaşı’nı Başlattı. Savaş Türkiye’de Büyük Etkiler Yarattı. Körfez Savaşı Boyunca Uygulanan Ambargolar Türkiye Üzerinde Büyük Bir Ekonomik Etki Yarattı. Aynı Zamanda Bölgeden Kaçan Halkın Türkiye’ye Sığınması Ekonomik Yükü Daha Da Ağırlaştırdı. 90’Lı Yıllarda Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Artan Terör Eylemlerinin Sebeplerinden Biri Olarak, Savaş Sonrası Kuzey Irak’ta Oluşan Otorite Boşluğu Da Görülebilir.
10) Abdullah Öcalan’ın Yakalanması
Pkk Terör Örgütünün Başı Olan Abdullah Öcalan’ın Yakalanması 90’Lı Yıllarda Yaşanan En Önemli Olaylardan Biriydi. Türkiye’nin Baskıları Sonucunda 98 Yılında Suriye’den Çıkarılan Öcalan, Rusya, İtalya Ve Kenya’yı Takip Eden Bir Kaçış Rotası İzledi. En Son Kenya’da Yunanistan Büyükelçiliği’ne Sığınan Öcalan Uzun Müzakereler Sonucunda Oradan Da Çıkarıldı Ve Özel Bir Operasyonla Türkiye’ye Getirildi. Bu Yakalama Sonucunda Çıkan İdam Cezası Tartışmaları, Ab Uyum Yasaları Çerçevelerinde Kaldırılan İdam Cezası Yasası Sebebiyle Sonuca Ulaşamadı. Müebbet Hapisle Cezalandırılan Öcalan Günümüzde Hala Pkk İle Mücadele Politikalarında Önemli Bir Rol Oynamaktadır.
11) Ab Yolunda İlk Adımlar
1990’Lı Yıllar Türkiye İçin Sadece Siyasi Başarısızlıklar Ve Çalkantılarla Dolu Değildi Elbette. 95 Yılında İmzalanan Gümrük Birliği Antlaşması Ve Ab Üyesi Ülkelerden Türkiye Bu Birlikteliğin İçinde Varolmalıdır Açıklamaları, Ab Yolundaki İlk Ciddi Adımlar Olarak Görülebilir. O Dönemde Halk Tarafından Büyük Sevinçle Karşılanan Bu Gelişmeler Döneme Damgasını Vurmuştu. Dönemin Başbakan’ı Tansu Çiller’in ‘Türkiye 1998’De Ab’ye Tam Üye Olacak’ Açıklaması O Dönem Ab Üyeliğine Ne Kadar Kesin Gözle Bakıldığını Anlamak İçin Yeterli. Ab Hayali Hala Gerçek Olmadı Belki Ama 90’Larda Ki Üyelik Heyecanının İzlerini Dönemin Şarkılarında, Filmlerinde Görmek Mümkün.
Elbette 90’Lı Yıllarda Yaşananlar Bunlarla Sınırlı Değil. O Dönemlerde Oldukça Hareketli Bir Süreç Atlatan Türkiye Siyaseti Daha Pek Çok Önemli Gelişmeyi İçinde Barındırıyor. Bu Listeye Eklemek İstediğiniz Diğer Olayları Yorum Olarak Yazabilir, Sizin İçin Çarpıcı Olan Gelişmeleri Gruptakilerle Paylaşabilirsiniz.
