Şimdi ki yazımızda değineceğimiz konulardan biri olan günlük hayatımızda kullanılan sert ve kırılgan olan sıvıların muhafazasına imkan veren inorganik amorf yapıda katı bir malzeme olan cam nasıl elde edilir konusuna değineceğiz. Peki cam nedir, cam hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.
Cam Nedir?
Cam, elle tutulursa sert ve durgun bir etki yapar. Kırılganlığı nedeniyle de sert bir yere vurulunca kırılır. Böyle olmakla birlikte kimyacılar “içinden su içtiğimiz kabın kendisinin bir sıvı olduğunu” söylerler.
Bütün bunlar soğumuş, durgunlaşmış camın belli başlı özellikleridir. Oysa yüksek ısılara çıkarıldığında camın bu özellikleri tümüyle değişiverir. Önce yumuşamaya başlar. Sonra akıcılık kazanır. Hatta eğer yeterli olan ısı sağlanırsa “su gibi” akar.
Cam bir maden olarak tanımlanır. Ama diğer madenlere göre de çok önemli bir değişikliği vardır. O da “erime noktası” değil, “yumuşama noktası” olmasıdır. İşte bu önemli özelliği nedeniyle camın içinde bulunduğu ortamın ısısı artırılırsa gittikçe daha çok sıvılaşır ve akıcılık kazanır. Açıkça görüleceği gibi bu durumu, camın çok değişik yöntemlerle biçimlendirmeye, üfleyerek şişirmeye elverişli olan noktadır.
Cam Nasıl Üretilir?
Harman cam fırınında 1500 °C’de eritildiğinde istenilen renkte bal kıvamlı akışkan bir sıvı olan soda-kireç camına dönüşür. Erimiş cam damla halinde kesilip otomatik olarak makinelerde presleme ve üfleme veya iki kez üfleme yöntemi ile şişe, kavanoz, bardak vb. şeklinde kalıplanır. Elde edilen cam ürünler daha sonra programlı olarak soğutulur, hat üstünde hassas kalite muayanelerinden geçirilir, hatalı olanlar ayrılır. Böylece üretim süreci tamamlanır.
Cam Nasıl Elde Edilir?
Camın oluşturulması için farklı oranlarda değişik materyaller kullanılmaktadır. Örneğin kum içerisinde bulunan demir ile yapılan camlar yeşilimsi olmaktadır, bu durumu önlemek için karışım sırasında lead denilen bir madde kullanılmaktadır.
Toz haline getirilmiş maddeler öncelikle elekten geçirilir daha sonra fırına atılıp orta sıcaklıkta (2000 C) eritilmesi sağlanır. Yapılan bu eritme işlemi sırasında ürün sık aralıklarla karıştırılır. Saatler süren bu ısıtma ve eritme işlemi sonrasında erimiş şeker kıvamına yakın bir ürün elde edilir. Elde edilen bu ürün farklı yöntemler yardımıyla şekillendirilebilmektedir.
Kısaca özet yapacak olursak, cam yapımında kullanılan ana maddeler kum, soda ve kireçtir. Kum camın ana malzemesidir. Camın düşük sıcaklıkta akışkan hale gelmesi soda ile sağlanmaktadır. Cam üretiminde kimyasal etkilere karşı dayanıklılık kireç ile sağlanmaktadır.
Cam biçimlendirme işleminde; Üfleme (Şişirme), Dökme, Silindirleme, Çekme, Yüzdürme, Presleme, Köpük Haline Getirme ve Savurma Yöntemi gibi olmak üzere Yöntemi, Savurma Yöntemi gibi farklı yöntemler cam işlemede kullanılmaktadır.
Performans/Proje Ödevleri;
- Aspirin Laboratuvarda Nasıl Yapılır, Aspirin Nedir?
- İdrarda Şeker Tayini Nasıl Anlaşılır, Şeker Tayini Nedir?
- Tarımda Kullanılan Hormonlar Nelerdir? Etki, Fayda ve Zararları Hakkında Bilgiler
- Sigara Dumanında Hangi Gazlar Vardır, İnsan Sağlığına Etkileri Nelerdir?
- Ağır Metal Nedir, Ağır Metallerin İnsan Sağlığı Üzerinde Etkileri Nelerdir?
