Anaerobik solunum veya oksijensiz solunum oksijen yokluğunda, enerji üretmek için moleküllerin oksidasyonu yoluyla enerji üretilmesi olan oksijensiz solunum hakkında bilgi vereceğiz. Peki oksijensiz solunum nedir, oksijensiz solunum özellikleri nelerdir, oksijensiz solunum hakkında sizlere en ayrıntılı bilgileri vermek adına sizlere bu yazıyı hazırladık.
Oksijensiz Solunum Nedir?
Organik moleküllerden oksijen yokluğunda Krebs döngüsü ve ETS kullanılırak ATP elde edilmesine oksijensiz solunum denir. Oksijensiz solunumun işleyişi oksijenli solunuma benzer ancak oksijensiz solunumda kullanılan ETS elemanları farklıdır. Oksijensiz solunumda oksijen (O2) yerine sülfat (SO4-2), nitrat (NO3–), karbonat (CO3-2) ve demir (Fe+3) son elektron alıcısı olarak kullanılır. Örneğin bataklıkta yaşayan bazı bakteriler besin moleküllerinden kopardıkları elektronları sülfat iyonuna aktarırlar.
Elektronları alarak indirgenen sülfat, hidrojen sülfür (H2S) oluşumunu sağlar. ETS’de elektronların taşınması sırasında açığa çıkan enerji ile ATP sentezlenir. Bataklıklardan çürük yumurta kokusunun gelmesinin nedeni, oksijensiz solunum yapan bakterilerin oluşturduğu H2S’dür.
Toprakta yaşayan ve oksijensiz solunum yapan bazı bakteriler ise ETS’de son elektron alıcısı olarak nitrat kullanır. ETS kullanılarak enerji üretilirken nitrat, denitrifikasyonla moleküler azota dönüştürülür. Bu olay, biyosferdeki azot dengesinin korunması için önemlidir.
Oksijensiz Solunum Özellikleri Nelerdir?
- Organik moleküllerin oksijen kullanılmadan yıkılarak enerji üretilmesine oksijensiz solunum denir.
- Oksijensiz solunum reaksiyonlarının hepsi sitoplazmada gerçekleşir. Oksijensiz solunum sonucu oluşan son ürünler canlıdan canlıya farklılık gösterir.
- Bazı bakteriler, maya mantarları, bazı tohumlar, omurgalıların çizgili kasları oksijensiz solunum yapar.
- Pirüvik asit, glikolizde oluşan NADH2 lerin hidrojenlerini alarak laktik asite dönüşür. Bu sırada
- NADH2 ler yükseltgenerek NAD+ a dönüşür.
- Laktik asit fermantasyonu yoğurt bakterilerinde, oksijen yetersizliğinde omurgalıların çizgili kaslarında gerçekleşir.
- Çizgili kasta oluşan laktik asitin bir kısmı difüzyonla kana geçerek beyinde yorgunluk merkezini uyarır.
- Yeterli miktarda oksijen geldiğinde laktik asitin bir kısmı pirüvata dönüşerek oksijenli solunum tepkimelerine katılır.
Oksijensiz Solunum Zararları Nelerdir?
Oksijen renksiz, tatsız kokusuz bir gazdır ve yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Oksijen tedavisi, hastaya oda havasında bulunan oksijen miktardan daha yüksek konsantrasyonda oksijen uygulanması olarak tanımlanabilir. Solunum yetmezliğine neden olan ileri evre pek çok akciğer hastalığında, hastanın evde oksijen tedavisi kullanımı gerekebilir. Bu durumda, Sosyal Güvenlik Kurumunun belirlediği usul ve standartlar doğrultusunda hastalara rapor çıkartılarak eve oksijen sistemleri verilebilir.
Uzun süreli oksijen tedavisinin, doğru hastada kullanımının ise, yaşam süresi ve yaşam kalitesi üzerine son derece olumlu etkileri mevcuttur ancak bu tedaviyi kullanan kişilerin, tedavinin doğru kullanımı ve riskler konusunda doğru bilgiye sahibi olabilmeleri için mutlaka düzenli bir Göğüs Hastalıkları Uzmanının takibinde olmaları önerilir.
Performans/Proje Ödevleri;
Kramp Nedir, Kramp Nasıl Meydana Gelir?
Erozyon Nedir, Erozyon Nasıl Meydana Gelir?
Gürültü Kirliliği Nedir, Gürültü Kirliliği Hakkında Bilgiler
Radyoaktif Kirlilik Nedir, Radyoaktif Kirlilik Nasıl Oluşur?
Toprak Kirliliği Nedir, Toprak Kirliliği Nasıl Oluşur?
